Trong y học, tầm vận động khớp vai đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự linh hoạt và chức năng của khớp này. Tuy nhiên, hiểu rõ về khái niệm này cũng như các phương pháp kiểm tra và quản lý là điều không hề đơn giản. Trong bài viết dưới đây sẽ khám phá chi tiết về tầm vận động khớp vai là gì?
Tầm vận động khớp vai là khả năng di chuyển của khớp vai qua các phạm vi chuyển động nhất định, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự linh hoạt và chức năng của cơ thể. Trong phần giới thiệu này, Nhà Thuốc Long Châu sẽ tìm hiểu về khái niệm tầm vận động khớp vai là gì, cùng với các phương pháp khám và những vấn đề cần chú ý để duy trì và cải thiện sức khỏe của khớp vai.
Tầm vận động khớp vai là gì?
Tầm vận động khớp vai đề cập đến khả năng di chuyển của khớp vai thông qua các phạm vi chuyển động khác nhau. Nó đo lường khả năng linh hoạt và hoạt động của khớp vai trong việc thực hiện các phong cách chuyển động như quay, nghiêng và nâng cao cánh tay. Khớp vai có thể thực hiện các phạm vi chuyển động như xoay, nghiêng và nâng cao cánh tay để thực hiện các hoạt động hàng ngày như lao động, vận động và thể dục.
Do vậy, khám tầm vận động khớp vai là cực kỳ quan trọng để duy trì sự linh hoạt và chức năng của cơ thể, đặc biệt là trong các hoạt động đòi hỏi sự sử dụng lớn của khớp vai như việc nâng vật nặng hoặc tham gia vào các hoạt động thể thao.
Phạm vi chuyển động của vai
Học viện phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ (AAOS) tuyên bố rằng phạm vi chuyển động bình thường của vai là 180 độ khi gập, 180 độ khi dang và 90 độ khi xoay ra ngoài. Phạm vi chuyển động của vai là khoảng cách và hướng mà vai có thể di chuyển trong các hoạt động hàng ngày và trong các bài tập thể dục. Phạm vi này bao gồm các phương hướng khác nhau như:
- Quay tròn: Vai có thể quay theo các hướng khác nhau bao gồm quay ra ngoài, quay vào trong và quay theo hướng trước và sau.
- Nâng cao: Vai có thể nâng lên cao hoặc hạ thấp như khi nâng vật nặng hoặc khi thực hiện các động tác như đẩy cơ hoặc nâng tạ.
- Di chuyển ngang: Đây là sự di chuyển của vai đi ra phía trước hoặc lùi vào phía sau, giống như khi đưa vai ra phía trước để ôm ai đó và đưa vai vào phía sau.
- Đưa vai lên cao và hạ thấp: Đây là phạm vi di chuyển khi vai được đưa lên cao hoặc hạ thấp như khi cầm một đồ vật nặng trên đầu hoặc khi đưa vai xuống để đảm bảo sự cân bằng.
- Xoay lên và xuống: Đây là phạm vi di chuyển của góc đáy của vai, khi cơ bắp trong khu vực này hoạt động để xoay vai lên trên hoặc xuống dưới.
Các phạm vi chuyển động này quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và tính linh hoạt của vai và cũng có thể được cải thiện thông qua việc thực hiện các bài tập và kỹ thuật tập luyện phù hợp.
Phương pháp khám tầm vận động khớp vai
Phương pháp khám tầm vận động khớp vai thường được thực hiện bởi các chuyên gia y tế như bác sĩ hoặc nhân viên y tế vật lý. Đây là một phần quan trọng của quá trình đánh giá và chẩn đoán về sức khỏe và tính linh hoạt của khớp vai. Dưới đây là một số phương pháp thông thường được sử dụng trong quá trình khám tầm vận động của khớp vai:
- Gấp vai: Người bệnh có thể ở tư thế ngồi hoặc nằm ngửa, tay dọc thân.
- Duỗi vai: Người bệnh có thể ở tư thế ngồi hoặc nằm sấp, tay dọc thân.
- Dang vai: Nằm ngửa, vai xoay ngoài hoặc ngồi, tay dọc thân. Phụ nữ thường đo phía sau vì vú ảnh hưởng đến đặt thước đo.
- Dạng ngang vai: Ngồi và vai dạng 90 độ, xoay trung tính, khuỷu tay gấp 90 độ và cẳng tay trung tính.
- Khép ngang vai: Ngồi và vai dạng 90 độ, xoay trung tính, khuỷu tay gấp 90 độ và cẳng tay trung tính.
- Xoay trong vai: Nằm ngửa hoặc sấp, vai dạng đến 90 độ và khuỷu tay gập 90 độ.
- Xoay ngoài vai: Nằm ngửa hoặc sấp, vai dạng đến 90 độ và khuỷu tay gập 90 độ.
Ngoài ra, tư thế thay thế cho xoay trong và ngoài vai cho người bệnh không thể dạng vai được 90 độ thì có thể đo ở tư thế ngồi với tay dọc thân và cần ghi lại tư thế khởi đầu. Phương pháp này giúp xác định bất kỳ vấn đề nào liên quan đến khớp vai như đau bả vai, đau khớp vai và tìm ra các biện pháp điều trị phù hợp.
Những vấn đề cần chú ý khi khám tầm vận động khớp vai
Khi khám tầm vận động của khớp vai, có một số vấn đề cần chú ý để đảm bảo đánh giá được chính xác và toàn diện. Dưới đây là một số vấn đề quan trọng:
- Cảm nhận đau và cảm giác không bình thường: Người bệnh cần được hỏi về bất kỳ triệu chứng ở vai như sưng, đỏ hoặc nóng thường gặp trong các bệnh lý đau khớp vai.
- Lịch sử chấn thương hoặc bệnh lý trước đây: Bác sĩ cần thu thập thông tin về bất kỳ chấn thương hoặc bệnh lý trước đây liên quan đến khớp vai bao gồm bất kỳ phẫu thuật hoặc vấn đề sức khỏe nào có thể ảnh hưởng đến khớp vai.
- Tầm chuyển động bị hạn chế: Bác sĩ cần đánh giá xem có bất kỳ hạn chế nào trong tầm chuyển động của khớp vai không bao gồm khả năng quay tròn, nâng cao và di chuyển ngang.
- Đau và cảm giác kích thích: Bác sĩ cần đánh giá mức độ đau và cảm giác kích thích khi người bệnh thực hiện các động tác khác nhau như nâng tạ hoặc đưa vai ra trước.
- Đánh giá độ ổn định của khớp: Bác sĩ cần kiểm tra độ ổn định của khớp vai bằng cách thử nghiệm các kiểm tra như kiểm tra ổn định trước và sau hoặc kiểm tra các cơ, tình trạng giãn dây chằng vai.
- Kiểm tra sức mạnh và linh hoạt của cơ: Bác sĩ cần đánh giá sức mạnh và linh hoạt của các cơ liên quan đến khớp vai bao gồm các cơ trong phần vai, cổ và lưng.
- Xem xét tình trạng tổn thương kèm theo: Bác sĩ cần xem xét xem có bất kỳ tổn thương kèm theo nào khác liên quan đến khớp vai bao gồm các tổn thương cơ bản hoặc các vấn đề cột sống.
Bằng cách chú ý đến những vấn đề này trong quá trình khám tầm vận động của khớp vai, bác sĩ có thể đưa ra đánh giá chính xác và xác định các vấn đề sức khỏe liên quan.
Tầm vận động khớp vai là khả năng của khớp này để thực hiện các phong cách chuyển động khác nhau bao gồm quay tròn, nâng cao, di chuyển ngang và nhiều hành động khác. Phương pháp khám tầm vận động của khớp vai là một phần quan trọng của quá trình đánh giá sức khỏe và tính linh hoạt của khớp, thông qua việc kiểm tra tầm chuyển động, đo góc chuyển động, kiểm tra sức mạnh và linh hoạt của cơ và đánh giá đau và cảm giác không bình thường.
